Laatst stond er een uitgebreid artikel in Vrij Nederland:’Tobben in de spreekkamer’*. Volgens de krant slikken één miljoen Nederlanders antidepressiva en het lijkt er niet beter op te worden. Uit het artikel blijkt dat mensen die zich niet goed voelen, om wat voor reden dan ook, massaal bij hun huisarts te rade gaan. Relatieproblemen, te hoge financiële lasten, ontslag of een ontspoord kind, allemaal redenen om ongelukkig te zijn en bij de huisarts aan te kloppen. Deze arts kent traditioneel twee manieren om om te gaan met depressiviteitsklachten: anti-depressiva voorschrijven of doorverwijzen naar een psycholoog. Helemaal goed werkt het niet: de huisartsen krijgen het verwijt dat ze depressies vaak niet onderkennen, en tegelijkertijd schrijven ze te makkelijk antidepressiva voor. Maar dat is niet zo vreemd, cliënten willen niet depressief zijn, ze zijn toch niet gek! Om naar een psycholoog te gaan moet je minstens psychisch zwak zijn, wordt vaak gedacht – en dus verhelpen ze hun sombere gedachten liever met een pil. Daarbij kost het de cliënt meestal geld uit eigen zak om naar een hulpverlener uit de geestelijke gezondheidszorg te gaan.
De kans is groot dat ook bij jouw organisatie medewerkers rondlopen met depressiviteitsklachten. Wat kun je doen? Kun je mensen helpen het te voorkomen?
Tobben is een sport
Waarom zijn er zoveel mensen met depressiviteitsklachten en heb jij er ook aanleg voor?
Doe de test zelf en ga na welke gesprekken je de afgelopen twee dagen gevoerd hebt met je partner, kinderen, vrienden, buren en collega’s. Spraken jullie over problemen of over oplossingen? Was de toonzetting vol van positieve of van negatieve verwachtingen? Vielen jullie elkaar bij met voorbeelden en anekdotes die een graadje erger waren? Heb je veroordelend over iets of iemand gesproken?
Als je het je niet meer kunt of wilt herinneren, ga dan eens naar een willekeurige plek waar mensen staan te wachten, bijv. bij het koffie-apparaat, de bakker of op het schoolplein. Luister eens naar wat er besproken wordt en vraag je af of je er vrolijk van wordt?
Nu je je een observerende rol aangenomen hebt, verkneukel je je waarschijnlijk een beetje om alle drama die we met z’n allen graag inbouwen in onze gesprekken. Want we zijn er zo goed in om van een mug een olifant te maken. En dan lekker klagen met elkaar, heerlijk!
De toon is gezet
Wat mensen zich niet realiseren is, dat ze elk moment van de dag zelf de toon zetten, door te kiezen waar ze hun aandacht aan geven. Ja, je leest het goed: je kiest zelf.
Maar vaak hebben we dat niet in de gaten, het gebeurt gewoon. En als we dan met collega’s klagen over onze baas, met collega-ouders opvoedproblemen bespreken en de docenten becommentariëren, gevolgd door het uitwisselen van meningen over de nieuwsitems bij alle tv-programma’s die we dagelijks bekijken, dan is het net of er een donkere wolk samenpakt. Want als vanzelf kom je in een spiraal terecht die je brengt van het ene nare bericht, naar de volgende frustrerende constatering. Voor je het weet leef je in een gevaarlijke maatschappij, met ergerlijke politici en ander gespuis, dat jou het leven zuur maakt. Voilà: genoeg om je depressief over te voelen.
Wat nu?
Het devies is stoppen met tobben. Daar heb je geen pil voor nodig en het is niet heel erg moeilijk. Wat belangrijk is, is dat je het graag wil. Want tobben is een kwestie van focus. Je kunt ervoor kiezen om je focus te verleggen. Stop met aandacht geven aan alles wat je een rotgevoel geeft en ga op zoek naar zaken waar je blij van wordt.
Het gezegde is niet voor niets: Geluk zit in de kleine dingen. Je kunt er voor kiezen om aandacht te geven aan een mooie bloem, een fluitende vogel of een spelend kind. Laat een glimlach op je gezicht verschijnen en bedenk nog meer dingen die je blij maken. Stel dat je dit een minuut lang gedaan hebt, dan heb je een minuut lang geen depressief gevoel gehad. Het was een hele fijne minuut. Ga een half uur in het bos wandelen en kijk om je heen, luister naar de bosgeluiden. Bedenk andere manieren en momenten die je een goed gevoel bezorgen. Gewoon omdat je je graag goed wilt voelen en omdat je jezelf belangrijk vindt. Simpel, je kunt het echt zelf!
Natuurlijk is een depressie geen lolletje en praat ik er nu heel makkelijk over, maar toch zit hier de crux. Neem zelf het heft in handen en maak het je prioriteit om je weer goed te voelen. Kom je er zelf niet snel genoeg uit, laat je dan begeleiden door een goede psycho-therapeut, één die je de put uit helpt en gelooft in jouw vermogen om je beter te voelen. Neem geen genoegen met minder. Het leven is te leuk om lang depressief rond te lopen.
Marina Schriek
Ps. In deze tijd van het jaar hebben veel mensen last van herfstblues of winterdepressie. Via onderstaande link krijg je uitleg en tips.
http://www.deopening.nl/tips-herfst-en-winterblues-of-depressie/
Link naar het artikel in Vrij Nederland.
http://www.vn.nl/Archief/Samenleving/Artikel-Samenleving/Tobben-in-de-spreekkamer.htm
Vond veel soelaas/herkenning in het boek ‘kikker gaat fietsen’ van maarten van buuren.
Onder meer dat niet geuite woede op den duur zich tegen je keert, b.v. angstaanvallen.
Ben benieuwd om je boek te lezen. Ben zelf een zgn. zorgmijder, dus zelfhulp is een pré.
Reacties welkom
Hoi Ids,
Veel leesplezier en snel aan de slag met de oefeningen zou ik zeggen. Daar help je jezelf mee. Ik ben benieuwd naar je ervaringen, dus laat vooral weten wat je van het boek vindt en wat je eraan hebt. Succes!
Marina Schriek
‘Ga op zoek naar zaken waar je blij van wordt’, het is een veelgehoord advies aan mensen die depressief zijn. Een van de kenmerken van een depressie is nu juist dat je nergens meer blij van wordt. Ook niet van de dingen die je vroeger wel plezier gaven. En dat is op zich al confronterend genoeg.
Het advies te zoeken naar dingen waar je blij van wordt, doet pijn. Het kleineert en getuigt van onbegrip. Om het bekende voorbeeld maar weer eens uit de kast te halen: iemand met een gebroken been adviseer je ook niet de marathon te gaan lopen.
Het betere advies trof ik ooit aan bij schrijfster Carine Noël: ‘het hoeft niet leuk te zijn’, zegt zij. En wat een lucht geeft dat! Onderneem wel activiteiten, maar laat je niet opleggen dat het leuk moet zijn: niet door de buitenwereld en niet door jezelf. Het feit dat je jezelf tot een activiteit hebt weten aan te zetten, is al meer dan genoeg.
Beste Melissa,
Dank je voor je reactie en de diepgang die je toevoegt. Iedereen kan natuurlijk alleen voor zichzelf spreken. Ik heb geen idee of mijn depressieve perioden zwaar genoeg meewegen om aan te nemen dat mijn ervaringen ook voor anderen gelden.
Eigenlijk vond ik alle adviezen van buitenstaanders in die tijd pijnlijk en getuigen van onbegrip. Pas toen ik herstellende was en naarstig op zoek naar antwoorden, ontdekte ik dat ik mijn eigen pijn en onbegrip weerspiegelt zag in de wereld om me heen.
Die nare tijden hebben mij tot een zoektocht aan gezet die nog lang niet beëindigd is. Dat is wat ik graag deel met anderen: Ik wist dat het niet klopte, het leven hoort niet zo zwaar en onaangenaam te voelen.
Daarom gun ik iedereen dat ze op zoek gaan naar hun eigen antwoorden en vooral geen genoegen nemen met antwoorden als ‘neem het maar zoals het is’.
Ik ben het dus niet helemaal met je eens.
Jezelf vanuit inactiviteit tot een activiteit aan weten te zetten is geweldig en een prachtige stap in de goede richting, ook als het niet leuk is. Maar daar hoeft het niet bij te blijven.
Alsjeblieft, laat het daar niet bij!
Ga door met de intentie ooit weer wel van je activiteiten te genieten, ook als je geen flauw idee hebt hoe.
Alleen het feit dat je zeker weet dat je dat wilt, helpt je om te ontdekken hoe je je doel kunt bereiken.
Mij lukt het inmiddels heel erg goed. Nu weet ik dat dat de normaalste zaak van de wereld is.
Dat je je voortdurend rot voelt en met een pil afgescheept wordt is dat m.i. niet.
Door mijn depressieve perioden te overkomen heb ik geleerd dat je rot voelen vooral een symptoom is, dat je attendeert op het verliezen van contact met jezelf.
Dat is wat een depressie voor mij is: jezelf kwijt zijn. Dat kan iedereen gebeuren, maar is zeker geen statische toestand. De depressie helpt je om de weg naar jezelf weer terug te vinden.
Marina Schriek