Wanneer ik zwerfvuil tegen kom in de vrije natuur en op straat, vraag ik me meestal af, wat ik er nu aan doen kan, behalve het oprapen en opruimen. Meestal kom ik uit bij educatie. Het liefst zou ik een lesprogramma ontwikkelen voor kinderen op de basisschool om hen uit te leggen wat de impact is op onze leefomgeving wanneer we al ons vuil maar rond laten slingeren. Wanneer je kinderen bewust maakt, heeft dat een enorme reikwijdte, want kinderen voeden hun omgeving op en niet voor niets is het gezegde: ‘jong geleerd, oud gedaan’. Toch is er een maar. Iedereen die ergens hart voor heeft en een ‘probleem’ als uitdaging beziet en een oplossing zoekt, komt uit bij educatie. De echte doorzetters ontwikkelen zo’n lespakket en bieden het aan in onderwijsland. Daar ontstaat bijna een nieuw probleem, het is maar net hoe je het wilt zien. Docenten komen om in de lespakketten en moeten keuzes maken. Eigenlijk worden ze voor het karretje gespannen van ons wereldverbeteraars, want we willen natuurlijk allemaal dat ze met ons programma aan de slag gaan.
Sowieso geloof ik dat het lespakket dat de docent kiest om te behandelen, het beste werkt wanneer het goed aansluit bij het gedachtengoed van de docent. Wanneer die er zelf enthousiast over is, kan hij of zij het het beste overbrengen. Het gaat er dus niet om welk onderwerp of welke methode, daar hoeven we niet over te discussiëren. Die diversiteit is juist prima. Er zijn gewoon heel veel onderwerpen die kunnen verbeteren door bewustwording en aandacht. Die kinderen steken elkaar weer aan. Niet alleen met ziektekiemen 😉 ook in positiviteit, verbeeldingskracht en oplossend vermogen.
Wetgeving
Toch blijf ik nadenken wat ik kan doen om zwerfvuil een vreemd begrip uit de oudheid te laten worden. Ik denk dat cradle to cradle tot wetgeving verheven moet worden. Een technologische kringloop met materialen die steeds hergebruikt worden en een verbruikskringloop met producten die zo ontworpen zijn dat ze aan het einde van hun levensduur de natuur ondersteunen i.p.v. belasten. De nieuwe denkwijzen over gebruik van grondstoffen, duurzame mogelijkheden en bewustwording, kunnen in elke opleiding, een plek krijgen.
Om dit voor elkaar te krijgen, is het belangrijk om samen te werken en steeds mogelijkheden te zoeken die werken omdat ze goed zijn en iets toevoegen. Wanneer dat werkelijk zo is, kan het opgezet worden met eventueel een start subsidie, maar verder kunnen initiatieven zichzelf bedruipen.
Spelen = leren
Hoe kan ik dan toch die kinderen bereiken, ook wanneer het niet via de klas is? Kan ieder kind een gratis kaartje krijgen om met z’n vader of moeder naar een pretpark te gaan? Alleen pretparken die plezier verbinden met bewustwording komen in aanmerking. Het Kröller-Müller museum is een prima voorbeeld. Elk kind in Nederland zou daar eens lekker moeten kunnen rondkijken, spelen, leren en genieten.
Het hele alfabet graag
Al schrijvende, droom ik verder, want om die kinderen te bereiken, wil ik graag dat de volwassenen bewust zijn van hun invloed. Die invloed is enorm en daardoor ook een verantwoordelijkheid van heb ik jou daar. Ik wil dus graag al die volwassenen bereiken, ik wil dat wij met z’n allen gaan zien dat er vele mogelijkheden zijn om wat voor probleem dan ook om te draaien in een kans. Ik wil graag dat mensen die A zeggen, ook B gaan zeggen. Ik wil dat mensen die klagen, vervolgens met een idee voor een oplossing komen. Ik wil graag dat mensen met elkaar praten over mogelijkheden en oplossingen. Er zijn altijd denkers en doeners. En omdat we er met elkaar over praten, komen er prachtige ideeën die anderen dan weer uit gaan voeren. En zo zijn we net als een schoolklas: we besmetten elkaar. Het virus van bewustwording, en bedreigingen zien als kansen om nieuwe dingen te bedenken die de bedreiging omdraaien in verbeteringen, toevoegingen of weglatingen die de wereld mooier maken. Bedreigingen als milieuvervuiling, zwerfvuil en …. vul hier in wat jij belangrijk vindt, zijn de moeite waard om oplossingen voor te vinden en te zoeken. En laten we daarbij vooral diversiteit omarmen. De ene oplossing werkt beter dan de andere, maar we zitten in de schoolklas: we mogen leren.
Hopelijk heb ik jou besmet met de wens om na A ook B en C en D, etc. te zeggen: bedenk een oplossing en praat erover, laat je idee groeien, boetseer eraan.
Soms blijkt een ander idee beter, geeft niks, alleen al het feit dat je je opengesteld hebt voor een oplossing is al winst! Dit is een gezond virus, geniet ervan en deel het met anderen!
Voor voorbeelden kun je bijvoorbeeld kijken op www.nudge.nl, www.klean.nl, www.verlosdezee.nl en www.clubvan90.org om er maar een paar te noemen.
Marina Schriek
Wat een mooi artikel en wat leuk dat je Nudge als voorbeeld noemt!
De reden dat mensen graag met kinderen werken is natuurlijk:
– jong geleerd, oud gedaan!
– kinderen zijn nog relatief makkelijk beïnvloedbaar
Dat brengt ons bij de echte uitdaging Marina. Volwassenen zijn veel moeilijker beïnvloedbaar. Tenzij je de druk heel goed kan opvoeren. Zie maar hoe er bij de Eurocrisis steeds meer mogelijk wordt dat eerst onmogelijk was naarmate de druk toeneemt. Maar ja, hoe doe je dat?
Als ik in België naar de bioscoop ga valt het me altijd op hoe schoon het daar is in vergelijking met de NL bioscoop waar je altijd moet kijken en je stoel schoon maken voor je gaat zitten. Vooral in Bioscopen waar veel jeugd komt. Kijk eens hoe gedisciplineerd het in België op scholen toegaat! Ik denk dat er een verband is.
Waarschijnlijk is het effectief om toch maar bij kinderen en scholen te beginnen maar als iemand een beter idee heeft? Laat het horen 🙂
Hoi Koos,
Ja het is een mooie uitdaging! Ik blog om mijn gedachten en ideeën te delen. Ik word er zelf vrolijk van om te ontdekken hoe ik om kan gaan met de complexiteit van onze samenleving. Met mijn blog hoop mensen te raken en aan het denken te zetten over mogelijkheden. Wie weet worden zij er dan ook vrolijk van!
De druk opvoeren… Ik denk dat veranderen vanuit angst voor iets, niet de beste en vooral ook niet de prettigste manier is.
Doemscenario’s schetsen om mensen in beweging te krijgen kan ik niet waarderen.
Wat België betreft. Tja, er valt veel over te zeggen. Ik weet niet of het er over gaat hoe gedisciplineerd of gehoorzaam kinderen zijn. Ruimen ze op omdat ze anders straf krijgen of ruimen ze op omdat ze ervaren hebben dat dat prettiger is?
Ik zou willen dat mensen meer en meer zichzelf accepteren en afgaan op wat hun gevoel hen vertelt. Dan is iedereen een stuk relaxter en kunnen excessen als gevolg van de enorme stressfactoren achterwege blijven.
Dan geven volwassenen een mooi voorbeeld aan hun kinderen!
Marina, wat een inspirerende blog. Ik hoop dat je vee mensen met je blog besmet. Jouw uitspraak voor mensen die A zeggen ook B moeten zeggen waarmee je wijst op mensen die klagen ook met een idee voor een oplossing komen spreekt mij erg aan. Ik merk in mijn werk ook dat wanneer mensen zelf hun schouders eronder zetten dat enorm veel energie geeft.
Overigens heb ik vanavond bij een overleg in een dorp gehoord dat die bewoners bereid zijn zelf de handen uit de mouwen te steken m.b.t. zwerfvuil. Maar ik bemerk bij die groep dat ze die instelling ook bij andere onderwerpen hebben. Inspirerend om op die manier met mensen samen te werken.
Hoi Lilian,
Wat fijn om met een groep mensen te werken die meedenken en willen aanpakken! Ik geloof dat er heel veel mensen zijn die constructief vorm willen geven aan verbeteringen en dat, mede door internet, deze mensen elkaar steeds makkelijker vinden.
Er ontstaan meer en meer samenwerkingen die op organische wijze georganiseerd zijn en die samenwerkingen zijn inderdaad heerlijk.
Ze geven energie, inspiratie, smaken naar meer, je wordt er gelukkig van en dat is dus allemaal heel erg besmettelijk 😀
Ik weet dat jij je daar ook voor inzet en faciliteert vanuit de Gemeente en het is superfijn dat dat zo goed werkt en echt aanslaat.
Keep up the good work! 😉